Gazlı içeceklerin tüketimi son yıllarda oldukça popüler hale geldi. Özellikle gençler arasında yaygın olarak tercih edilen bu içeceklerin vücuda ne gibi zararları olduğu merak konusu oldu.
Bazı araştırmalar, gazlı içeceklerin aşırı tüketiminin obezite, diyabet ve çeşitli kalp hastalıklarına neden olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, bu tür içeceklerin dişlerde çürüklüğe sebebiyet verdiği de bilinmektedir.
Gazlı içeceklerin içerisindeki yüksek miktardaki şeker ve ayrıca kafein, sağlık açısından problem oluşturabilmektedir. Ayrıca, bu tür içeceklerin susuzluğu gidermediği ve tokluk hissi sağlamadığı da bilinmektedir.
| Gazlı İçecekler | Su | Çay/Kahve | |
|---|---|---|---|
| Kalori | Yüksek | Düşük | Düşük |
| Şeker | Yüksek | Yok | Yok/ az |
| Kafein | Var | Yok | Var |
| Vitamin/Mineral | Yok | Var | Var |
Tablodan da görülebileceği gibi, gazlı içeceklerin su, çay ve kahveye göre pek çok açıdan eksisi bulunmaktadır. Bu nedenle, vücudun ihtiyacı olan sıvıyı tam olarak alabilmesi için tercihinizi su, taze meyve suları veya çay/kahve gibi daha sağlıklı alternatiflerden yana kullanmanız önerilir.
Yazın Sıcaklığına Karşı Serinletici Alternatifler
Yazın sıcaklığı insanları etkisi altına almaktadır. Her ne kadar serinlemek için buzlu veya soğuk içecekler tüketsek de bunların aslında vücudumuza zarar verdiği aşikardır. Günümüzde hemen hemen her dükkanın vitrininde bulabileceğimiz gazlı içecekler de bu zararlı içecekler arasında yer alır. Peki, yazın sıcaklığına karşı alternatiflerimiz nelerdir?
Birinci seçenek olarak elde olan meyveleri buzluğa atarak tatlı ve serinletici bir şeyler yapabiliriz. Örneğin karpuzları küçük küçük doğrayıp buzluğa attıktan sonra blenderdan geçirerek leziz bir karpuz suyu elde edebiliriz.
- Meyveler
- Buzlu bitkiler
- Soğuk su veya limonata
İkinci seçenek ise buzlu bitkiler tüketmek. Birçok farklı buzlu bitki türü vardır ve hepsi serinletici etkisi sağlar. Özellikle naneli buz, limonlu buz, çilekli buz gibi farklı tatlar sunan buzlu bitkiler misafirlerinizin hoşuna gidecektir.
Son seçenek ise sadece su veya limonata tüketmek. Meyvelerden elde edilen suyun aksine su veya limonata vücudumuzun daha doğal ihtiyaçlarını karşılar. Ayrıca, birçok insanın su veya limonata tüketiminin üstesinden gelmek için yaptığı en büyük hata da şekerli içecekler tüketmektir. Bu nedenle, mümkün olduğunca düşük şekerli veya şekersiz içecekler tercih etmeliyiz.
Kahve, Çay Veya Suyun Yerini Tutabilen Yaz İçecekleri
Kahve, çay ve su hayatımızın önemli bir parçasıdır. Ancak özellikle yaz aylarında sıcak havalarda soğuk içecekler tercih etmek daha da önem kazanır. Sıcak havalarda serinletici alternatifler sunan birçok içecek çeşidi mevcuttur. Bunlar sadece susuzluğumuzu gidermekle kalmayacak, aynı zamanda vücudumuzun ihtiyaç duyduğu mineralleri de sağlayacaktır.
Bunlardan biri kışın olduğu kadar yazın da tüketebileceğimiz taze sıkılmış meyve sularıdır. Özellikle turunçgiller (portakal, greyfurt, mandalina vs.) bol miktarda C vitamini içerir ve bağışıklık sistemimizi desteklerler. Bunun yanı sıra ananas suyu, mango suyu gibi tropik meyve suları da tatlı ve ferahlatıcı bir seçenektir.
| İçecek Türü | Özellikleri |
|---|---|
| Smoothie | Meyveler, yoğurt, süt, bal gibi malzemelerin karışımından oluşur. Sindirimi kolaydır ve enerji verir. |
| Iced tea | Buzlu çay, tatlandırıcı, limon (veya başka bir meyve) suyu gibi malzemelerin karışımından oluşur. Serinletici bir etkisi vardır. |
| Limonata | Limon suyu, su, şeker ve buz gibi malzemelerin karışımından oluşur. Bağışıklık sistemini destekler ve susuzluğu giderir. |
Bunun yanı sıra, süt ve süt ürünleri içeren içecekler de alternatif seçenekler arasında yer alır. Özellikle sütlü tatlı tarzı içecekler, hem tatlı bir lezzet sunar hem de birer ara öğün olarak tüketilebilir. Nesfit ve benzeri tahıl gevrekleri de süt ile birlikte tüketilebilir.
Yaz şerbetleri ise geleneksel tatlı içecekler arasında yer alır. Mesir macunu şerbeti, gül şerbeti, limonata şerbeti gibi seçenekleri deneyebilirsiniz. Bu içecekler aynı zamanda hoş kokulu ve ferahlatıcıdır.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta ise tüketeceğimiz içeceklerin kalorisine dikkat etmek. Özellikle hazır meyve suları ve şekerli içeceklerin yüksek kalorili olduğu unutulmamalıdır. Bunun yerine tazelikten emin olabileceğimiz ev yapımı meyve suları ve şekersiz içecekleri tercih edebiliriz.
Gazlı İçecek Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gazlı içeceklerin tadı ve kokusu birçok kişinin favorisi olabilir. Fakat, tüketmeden önce dikkat edilmesi gereken birçok faktör bulunmaktadır.
Birincisi, gazlı içecekler genellikle yüksek miktarda şeker içerir. Bu da tüketicinin vücudunda insülin üretimini artırabilir ve uzun vadede obezite, diyabet ve kalp hastalıklarına neden olabilir. Bu yüzden, şeker miktarı düşük olan alternatifler tercih edilebilir.
| Şeker Miktarına Göre | Bir Kutu İçecekteki Şeker (gram) |
|---|---|
| Normal Gazlı İçecek | 39 |
| Düşük Şekerli Gazlı İçecek | 24 |
| Şekersiz Gazlı İçecek | 0 |
İkincisi, gazlı içecekler aynı zamanda kafein içerebilir. Kafeinin de fazla tüketimi, sinirlilik, çarpıntı ve uyku bozukluklarına neden olabilir. Bu yüzden, günlük kafein alım miktarına dikkat edilmelidir.
- Normal bir yetişkinin günlük kafein alımı 400mg’dır.
- Bir kutu cola tipi bir gazlı içecek ortalama olarak 34mg kafein içermektedir.
Üçüncüsü, gazlı içecekler yüksek miktarda sodyum içerebilir. Yüksek sodyum tüketimi de tansiyon yükselmesine neden olabilir. Bu sebeple, günlük sodyum alım miktarına da dikkat etmek gerekmektedir.
- Normal bir yetişkinin günlük sodyum alım miktarı 2300mg’dır.
Sonuç olarak, gazlı içeceklerin tüketiminde dikkat edilmesi gereken faktörler şeker, kafein ve sodyumdur. Özellikle ileri yaş ve diğer sağlık sorunları olan kişilerin bu faktörlere daha dikkat etmeleri gerekmektedir. Düşük şekerli, şekersiz veya su gibi daha sağlıklı alternatifler tercih edilerek, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenebilir.
Düşük Şekerli Veya Şekersiz Gazlı İçeceklere Yönelsek Mi?
Düşük şekerli veya şekersiz gazlı içecekler genellikle diyet yapanlar veya şeker hastaları gibi belirli gruplar tarafından tercih edilir. Ancak, bu içeceklerin tam anlamıyla sağlıklı olduğu söylenemez. Bu nedenle, tüketicilerin bu tür içecekleri doğru bir şekilde anlamaları ve tüketmeleri önemlidir.
Düşük şekerli veya şekersiz gazlı içecekler, normal gazlı içeceklerden daha az şeker içerir. Ancak, bu içeceklerin genellikle suni tatlandırıcılar içerdiği için diğer sağlık sorunlarına neden olabilirler. Örneğin, suni tatlandırıcı aspartamın aşırı tüketimi baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve hatta kanserle bağlantılı olabilecek sağlık sorunlarına neden olabilir.
Bununla birlikte, düşük şekerli veya şekersiz gazlı içecekler, normal gazlı içeceklerden daha az kalori içermeleri nedeniyle kilo vermek isteyenler için iyi bir seçim olabilir. Ancak, bu tür içeceklerin tüketiminde dikkatli olmak gerekmektedir. Tüketiciler, bu tür içeceklerin içeriğini dikkatli bir şekilde okumalı ve aşırı tüketimden kaçınmalıdır.
| Avantajları | Dezavantajları |
|---|---|
| – Daha az kalori | – Suni tatlandırıcılar içerebilir |
| – Daha az şeker | – Aşırı tüketimde sağlık sorunlarına neden olabilir |
| – Diyabet hastaları için uygun |