Havuç, A vitamininin öncüsü olan iyi bir beta-karoten kaynağı

Havuç, A vitamininin öncüsü olan iyi bir beta-karoten kaynağıdır. Ancak bu süper besinden tam sağlık yararları elde etmek için, bu vitamini üretmek için aktif bir enzime ihtiyacınız vardır.

Beta-karoten, havuçlara turuncu rengini veren biyoaktif bileşiktir. İnsanlar ve farelerle yapılan çalışmalar, beta-karotenin A vitaminine dönüştürülmesinin kandaki “kötü” kolesterolü düşürdüğünü göstermektedir. Bu nedenle, beta-karoten ateroskleroz gelişimine karşı korunmaya yardımcı olabilir, bu da atardamarlarımızda yağ ve kolesterol birikmesine yol açar.

Beta-karotenin kardiyovasküler sağlık üzerindeki etkilerini daha iyi anlamak için iki çalışma yapıldı.

Beta-karoten, beta-karoten oksijenaz 1 (BCO1) adı verilen bir enzim yardımıyla A vitaminine dönüşür. Genetik bir varyasyon, BCO1’in az ya da çok aktif bir versiyonuna sahip olup olmadığınızı belirler. Amengual, enzimi daha az aktif olan kişilerin diyetlerinde başka A vitamini kaynaklarına ihtiyaç duyabileceğini söylüyor.

Journal of Nutrition’da yayınlanan ilk çalışma, 18-25 yaşları arasındaki 767 sağlıklı genç yetişkinden alınan kan ve DNA örneklerini analiz etti. Beklendiği gibi, araştırmacılar BCO1 aktivitesi ile kötü kolesterol seviyesi arasında bir korelasyon buldu.

Amengual, “BCO1 enzimini daha aktif hale getirmekle ilişkili genetik bir varyantı olan kişilerin kanlarında daha düşük kolesterol vardı. Bu bizim ilk gözlemimizdi” diyor.

Bu bulguları takip etmek için Amengual ve meslektaşları , fareleri kullanarak Journal of Lipid Research’te yayınlanan ikinci bir çalışma yaptı .

“İnsan çalışmasında, fazla A vitamini üretmeyen insanlarda kolesterolün daha yüksek olduğunu gördük. Bu gözlemin uzun vadede bir etkisi olup olmadığını bilmek için, kardiyovasküler gelişip gelişmediğini görmek için 70 yıl beklememiz gerekecekti. Gerçek hayatta bu mümkün değil. Bu yüzden hayvanları belirli çalışmalar için kullanıyoruz, böylece süreci hızlandırabiliriz “diye açıklıyor.

“Fareler çalışmasının ana bulguları, insanlarda bulduğumuz şeyi yeniden üretiyor. Farelere beta-karoten verdiğimizde, kolesterol seviyelerinin daha düşük olduğunu gördük. Bu fareler, arterlerinde daha küçük ateroskleroz lezyonları veya plaklar geliştiriyor. Bu demektir ki Amengual, beta-karoten ile beslenen fareler, ateroskleroza karşı bu biyoaktif bileşiği olmayan bir diyetle beslenenlere göre daha korumalıdır.

İkinci çalışmada, araştırmacılar ayrıca bu süreçlerin biyokimyasal yollarını araştırdılar ve etkinin vücutta nerede meydana geldiğini belirlediler.

“Kötü kolesterol olarak bilinen lipoproteinler de dahil olmak üzere, lipoproteinlerin üretilmesi ve kan dolaşımına salgılanmasından sorumlu organ olarak karaciğere daraltıyoruz. Yüksek A vitamini seviyelerine sahip farelerde, kan dolaşımına lipid salgılanmasının yavaşladığını gözlemledik.”

BCO1 enziminin kolesterol ile nasıl ilişkili olduğunun anlaşılmasının önemli sonuçları vardır. Tipik olarak, kandaki yüksek beta-karoten seviyeleri sağlık yararları ile ilişkilidir. Ancak, yediğimiz beta karoteni A vitaminine dönüştürmeyen daha az aktif bir BCO1 enziminin bir işareti de olabilir.

Amengual, popülasyonun % 50 kadarı enzimin daha az aktif varyantına sahip olduğunu belirtiyor. Bu, vücutlarının bir bitki kaynağından A vitamini üretmede daha yavaş olduğu ve bu besini doğrudan süt veya peynir gibi bir hayvan kaynağından almaları gerekebileceği anlamına gelir.